Smart Audit, Smart Life ยกระดับงานตรวจสอบบัญชีด้วย AI..

พลิกภาพจำ! งานตรวจสอบบัญชี” ไม่ใช่แค่เรื่องตัวเลขน่าเบื่อ แต่คืออาชีพสุดเจ๋งแห่งโลกธุรกิจ

หลายคนอาจติดภาพว่า “ผู้ตรวจสอบบัญชี” (Auditor) คือหนุ่มสาวแว่นหนาที่วันๆ เอาแต่ก้มหน้าก้มตาอยู่กับกองเอกสารและตัวเลขที่น่าปวดหัว แต่ในความเป็นจริงแล้ว อาชีพนี้เต็มไปด้วยความท้าทาย ความน่าตื่นเต้น และเป็นหนึ่งในฟันเฟืองสำคัญที่ขับเคลื่อนโลกธุรกิจให้โปร่งใสและน่าเชื่อถือ

Ledger Hunter: ตามล่าหาความจริงที่ซ่อนอยู่ในตัวเลข

               ลองจินตนาการว่าคุณคือนักสืบที่ได้รับมอบหมายให้เข้าไปไขปริศนาในการสอบบัญชีบริษัทขนาดใหญ่โดยมี “งบการเงิน” เป็นแผนที่นำทาง และมี “หลักฐานการทำธุรกรรม” เป็นเบาะแส คุณจะต้องใช้ทักษะการวิเคราะห์ขั้นสูง การสังเกตที่เฉียบคม และสัญชาตญาณในการตั้งคำถาม เพื่อตามรอยเส้นทางการเงิน ตรวจสอบความถูกต้อง และค้นหาจุดผิดปกติที่อาจซ่อนอยู่ ไม่ว่าจะเป็นข้อผิดพลาดโดยไม่ตั้งใจ หรือแม้กระทั่งการทุจริตที่ซับซ้อน

Tech-Powered Auditor : สุด Cool! เมื่อ Auditor ผนึกกำลังกับเทคโนโลยีสุดล้ำ

ให้ลืมภาพการนั่งไล่เช็คเอกสารทีละแผ่นไปได้เลย ปัจจุบัน Auditor ทำงานร่วมกับเทคโนโลยีสุดไฮเทค เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความแม่นยำในการตรวจสอบ

• ปัญญาประดิษฐ์ (AI): ในโลกยุคดิจิทัลที่ขับเคลื่อนด้วยนวัตกรรม ปัญญาประดิษฐ์ (AI) ได้ก้าวเข้ามาเป็นหัวใจสำคัญในการปฏิวัติวิธีการทำงานของเรา ด้วยความสามารถในการเรียนรู้ วิเคราะห์ และตัดสินใจ AI ช่วยเพิ่ม ประสิทธิภาพ และ ประสิทธิผล

            การสร้าง Machine Learning (ML): หัวใจของ AI ที่เรียนรู้ได้ด้วยตนเอง

หัวใจสำคัญของการทำงานของ AI อยู่ที่ Machine Learning (ML) ซึ่งเป็นกระบวนการที่ AI สามารถ เรียนรู้ ได้จากข้อมูล โดยเราจะทำการ “Training AI” หรือการป้อนชุดข้อมูลที่มนุษย์ต้องการสอนเข้าไปยัง โมเดล (model) ของ AI ยกตัวอย่างเช่น หากเราต้องการให้ AI จดจำข้อมูลเกี่ยวกับการขาย เราจะป้อนรายการใบกำกับภาษี/ใบส่งของจำนวนมากพร้อมระบุชื่อลูกหนี้กำกับ หรือเพิ่มข้อมูลที่จำเป็นการแยกข้อมูล เมื่อโมเดลเรียนรู้จากชุดข้อมูลเหล่านี้แล้ว มันจะสามารถนำความรู้ที่ได้ไป ประยุกต์ใช้กับข้อมูลใหม่ ๆ ที่ไม่เคยเห็นมาก่อนได้อย่างแม่นยำ นี่คือกระบวนการที่ทำให้ AI ไม่ใช่แค่โปรแกรมที่ทำตามคำสั่ง แต่เป็นระบบที่สามารถพัฒนาและปรับปรุงตัวเองได้

AI กับการตรวจสอบ: ยกระดับความแม่นยำและลดข้อผิดพลาด

ลองจินตนาการถึงการนำ AI มาใช้ในงานตรวจสอบ ตัวอย่างเช่น ในงานตรวจสอบเอกสารทางการเงิน AI สามารถเรียนรู้รูปแบบของความผิดปกติหรือการทุจริตจากข้อมูลในอดีต เมื่อมีเอกสารใหม่เข้ามา AI จะสามารถวิเคราะห์และชี้จุดที่น่าสงสัยได้อย่างรวดเร็วและแม่นยำกว่าการตรวจสอบด้วยมนุษย์เพียงอย่างเดียว โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องให้บริการสอบบัญชีบริษัทขนาดใหญ่ที่ต้องอาศัยการประมวลผลข้อมูลจำนวนมากอย่างถูกต้องและแม่นยำน่าเชื่อถือสูงซึ่งจะช่วย ลดข้อผิดพลาด และ ประหยัดเวลา ได้อย่างมหาศาล

โปรแกรม/แพลตฟอร์มพื้นฐานสำหรับสร้าง AI: จุดเริ่มต้นสำหรับนักพัฒนา

โปรแกรม	จุดเด่น	เหมาะกับ
Python + Pandas + Scikit-learn	วิเคราะห์ข้อมูล, ตรวจจับค่าผิดปกติ, สร้างโมเดล ML ได้หลากหลาย	มีพื้นฐาน Python, Auditor ที่ใช้ Data นักวิเคราะห์
Power BI + Python Script	สร้าง Dashboard วิเคราะห์ความเสี่ยงแบบ Interactive	มือใหม่
AutoML ( เช่น Google AutoML)	ให้ AI วิเคราะห์และเลือกโมเดลที่เหมาะสมเอง	ผู้ไม่มีพื้นฐาน ML
Jupyter Notebook	เหมาะกับการออกแบบการวิเคราะห์ และอธิบายด้วยกราฟ/คำอธิบายไปพร้อมกัน	ผู้สอน/ผู้วิจัยด้านบัญชีและ audit analytics

          การสร้าง ML เป็นเพียงจุดเริ่มต้นของปัญญาประดิษฐ์ที่ปรับให้เข้ากับองค์กรและงานตรวจสอบโดยเฉพาะนั้นมักใช้เวลานานพอสมควรไม่ใช่แค่เรื่องของการเขียนโค้ด แต่เกี่ยวข้องกับหลายปัจจัยสำคัญที่ต้องใช้เวลาและทรัพยากรการรวบรวมข้อมูลให้มากพอสำหรับการ Learning เพื่อนำไปสู่การเลือกและพัฒนา Model ให้เหมาะสม ดังนั้นจึงมีทางเลือกอีกแบบคือ การซื้อโปรแกรมหรือแพลตฟอร์มสำเร็จรูป (Off-the-shelf solutions) ที่มี AI/ML ในตัว เป็นทางเลือกที่ได้รับความนิยมอย่างมาก โดยเฉพาะสำหรับองค์กรที่ต้องการนำ AI มาใช้ในงานตรวจสอบอย่างรวดเร็ว อย่างไรก็ตามโปรแกรมสำเร็จรูปอาจจะมีบางส่วนที่อาจจะไม่เหมาะกับองค์กร หรือวิธีการตรวจสอบอย่างสมบูรณ์ หากผู้ใช้งานสามารถยอมรับได้ก็ถืออีกหนึ่งทางเลือกที่ลดระยะเวลา และทรัพยากรได้อย่างดี

• โปรแกรมวิเคราะห์ข้อมูล (Data Analytics): ใช้ซอฟต์แวร์เฉพาะทางอย่าง Caseware IDEA หรือ Galvanize ในการเจาะลึกข้อมูล คัดกรอง และค้นหาสิ่งที่น่าสงสัยได้อย่างแม่นยำ หรือจะเป็น Microsoft Excel (พร้อม Add-in) เครื่องมือพื้นฐานที่ผู้สอบบัญชีทุกคนต้องใช้ Excel ในเวอร์ชันใหม่ๆ มีเครื่องมือวิเคราะห์ข้อมูลที่ทรงพลังขึ้นมาก เช่น Power Query (สำหรับการดึงและแปลงข้อมูล) และ Power Pivot (สำหรับวิเคราะห์ข้อมูลจำนวนมาก) ซึ่งเป็นเครื่องมือที่สำคัญมากสำหรับงานตรวจสอบ โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับการตรวจสอบบัญชีบริษัทขนาดใหญ่ในปัจจุบัน

• โดรน (Drone): สุดล้ำไปอีกขั้นกับการใช้โดรนบินขึ้นไปสำรวจและตรวจนับสินค้าคงคลังในโรงงานหรือคลังสินค้าขนาดใหญ่!

เมื่อเทคโนโลยีช่วยยกระดับงานตรวจสอบ:

• ทำงานอย่าง Smart: ใช้เทคโนโลยีเป็นเครื่องมือทุ่นแรง ทำให้ทำงานได้เร็วขึ้นและมีประสิทธิภาพมากขึ้น
• อัปเดตเทรนด์เสมอ: ได้เรียนรู้และทำงานกับเทคโนโลยีใหม่ๆ ที่มีการพัฒนาอยู่ตลอดเวลา
• เพิ่มความแม่นยำ: ลดความผิดพลาดที่อาจเกิดจากมนุษย์ (Human Error) และทำให้ผลการตรวจสอบน่าเชื่อถือยิ่งขึ้น

          อาชีพผู้ตรวจสอบบัญชีจึงไม่ใช่แค่ “คนคุมกฎ” ที่น่าเบื่อ แต่คือ “ที่ปรึกษาคนสำคัญ” และ “ผู้พิทักษ์ความโปร่งใส” ที่ใช้ทั้งศาสตร์และศิลป์ในการทำงาน เป็นอาชีพที่ผสมผสานความท้าทายของนักสืบ ความทันสมัยของคนไอที และความน่าเชื่อถือของผู้เชี่ยวชาญไว้ในคนๆ เดียว!

ผู้เขียน : พรธิภา  น้อมสูงเนิน

           บริษัทสอบบัญชีธรรมนิติ จำกัด

แหล่งที่มา: https://cloud-ace.co.th/blogs/o0v9a6-ai-machine-learning-ml-ai-ml-goog